Hesperian Health Guides
ویروس کرونا — کووید ۱۹
محتویات
کووید ١٩چیست؟
کووید-۱۹یکبیماریویروسی است که از ویروسیناشیمیشود به نام ویروسِکروناکهمیتواند در بین مردم پخش شود. شایعترینعلایمبیماریکووید-۱۹عبارتند از سرفهٔخشک، تب و بدن درد. برخی از مردم به علاوهدچارتنگیتنفسی، از دست دادن قدرت تشخیص طعم مواد غذایی، از دست دادنتشخیص بو و گلو درد نیزمیشوند. کووید-۱۹ در غالب موارد رویدستگاه تنفس (سیستمتنفسی) تاثیرمیگذارد. بیشترافرادیکه به اینویروسآلودهمیشوند، دورهٔبهبودی را بدون نیاز به درمان پزشکیسپریمیکنند، در حالیکهبرخی از مبتلایان به طرز خطرناکیبیمارمیشوند. کووید-۱۹ممکن است موجب بروز سینهپهلویاذاتالریه (عفونتشدیدریه) نیز شود کهبا بروز آن ممکن است ریهها، قلب و کلیههاآسیبببینند و یا در موارد شدیدترحتی منجر به مرگ شود.
ویروسها مدام در حال تغییرهستند و منجر به شکلهایدیگری از همان ویروسمیشوندکه به هر یک از اشکال «سویه» میگویند. برخی از سویههایکووید-۱۹سریعتر و آسانتر از سایرینپخش و منتشر میشوند. انجام واکسیناسیون بهترین راه محافظت از خود در برابر ابتلا و یا انتشار هر یک از سویههایکووید-۱۹میباشد.
کووید - ۱۹چگونه در محیط انتشار مییابد؟
هنگامیکهشخصیآلوده به کووید-۱۹ در مجاورت شما تنفس کند، حرف بزند، یا بر رویسطوحیکه شما با آن تماس دارید، سرفه و یا عطسه کند و سپس شما چشمها، بینی و یا دهانتان را لمس کنید، ویروسکووید-۱۹ از طریق بدن، دهان، بینی و چشمها وارد بدن شما میشود. کووید-۱۹ در مکانهاییکه از سیستمتهویهٔضعیفیبرخوردارند و یا در مکانهاییکهفاصلهٔ افراد زیاد به هم نزدیک است، بسیارآسانترپخش و منتشر میشود. بنابراین حضور در مکانهایسربسته و داخل ساختمان و یا در بین جمع، شما را بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار میدهد در قیاسبا حضور در فضاهایآزاد و بیرونساختمان و همچنینپرهیز از تماس یا ورود به گروههایبزرگ مردم.
اغلب مردم باگذشتتقریبیپنج روز پس از سرایتعفونی احساس بیماریمیکنند، ولیکووید- ۱۹ قادر است بین دو تا چهارده روز پیش از بروز نشانههایبیماری در بدن زنده بماند. برخی از مردم، به ویژهکودکان، میتوانندبی آن کهنشانهای از بیماری داشته باشند، به اینویروسآلودهباشند. بنا بر این شخص میتواندبی آن کهبداند، کووید -۱۹ داشته باشد و آن را به دیگران هم منتقل کند.
هنگامیکهشخصیآلوده به کووید-۱۹ در مجاورت شما تنفس کند، حرف بزند، یا بر رویسطوحیکه شما با آن تماس دارید، سرفه و یا عطسه کند و سپس شما چشمها، بینی و یا دهانتان را لمس کنید، ویروسکووید-۱۹ از طریق بدن، دهان، بینی و چشمها وارد بدن شما میشود. کووید-۱۹ در مکانهاییکه از سیستمتهویهٔضعیفیبرخوردارند و یا در مکانهاییکهفاصلهٔ افراد زیاد به هم نزدیک است، بسیارآسانترپخش و منتشر میشود. بنابراین حضور در مکانهایسربسته و داخل ساختمان و یا در بین جمع، شما را بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار میدهد در قیاسبا حضور در فضاهایآزاد و بیرونساختمان و همچنینپرهیز از تماس یا ورود به گروههایبزرگ مردم.
اغلب مردم باگذشتتقریبیپنج روز پس از سرایتعفونی احساس بیماریمیکنند، ولیکووید- ۱۹ قادر است بین دو تا چهارده روز پیش از بروز نشانههایبیماری در بدن زنده بماند. برخی از مردم، به ویژهکودکان، میتوانندبی آن کهنشانهای از بیماری داشته باشند، به اینویروسآلودهباشند. بنا بر این شخص میتواندبی آن کهبداند، کووید -۱۹ داشته باشد و آن را به دیگران هم منتقل کند.
ویروسکروناچهکسانی را مبتلا میکند؟
هر فردیممکن است به کووید-۱۹آلوده شود، گرچهافرادیکهواکسینههستند و نیزافرادیکه قبلا به اینبیماری مبتلا شدهاند، احتمال کمتری دارد که مبتلا شوند. بزرگسالان در سنینبالای شصت سال و همچنینافرادیکهدچاربیماریهایدستگاهتنفسی، دیابت، مشکلاتقلبی و یادچار ضعف و نقصان در سیستمایمنی بدن هستند، در حد بالایی در معرض ابتلا به بیماری نوع حادّ ناشی از کووید-۱۹ قرار دارند.
چگونه میتوان از ابتلا به اینجلوگیریکرد؟
انجام واکسیناسیونبهترین روش برایجلوگیری از سرایتویروسکووید- ۱۹ به بدن خود و دیگران است. هر چه تعداد بیشتری از افراد در برابر ویروسواکسینهشوند، ویروس از تواناییکمتریبرای انتشار برخوردارخواهد بود. تا زمانیکهواکسن در دسترسهمگان قرار دارد، میتوانیدبرایمحافظت از خود و دیگران اقدام لازم را بفرمایید.
- ماسکبپوشید: زیرابرخی افراد بی آن که متوجه شوندممکن است به ویروسآلودهشوند؛ چنانچه هر فردییکماسکسادهٔپارچهاییامقواییبپوشد، موجب جلوگیری از انتشار کووید -۱۹خواهد شد. از ماسکتمیز و خشکاستفادهکنید تا دهان و بینیتان را به طور کاملبپوشاند. از ماسکهاییکهدریچهدارند، استفادهنکنید. از پوشیدنماسکهایبادریچهخودداریبفرمایید. ماسکهایپارچهای را به طور منظم بشویید. اگر از فردیمراقبتمیکنیدکهممکن است کووید -۱۹ داشته باشد، ماسکهایتنفسیN95بهترینمحافظت را به عمل میآورد. اگر از ماسکپارچهایاستفادهمیکنید، برایاستفادهٔ مناسب از دو یا سه لایهٔ اضافه را داخل آن قرار دهید.
- دستهای خود را یابا آب و صابون تمیزبشویید و یابا محلول الکلی مالش دهید، سپس دهان و بینی خود را باماسکپوشانده و اطمینان حاصل کنیدکههیچ فاصله و شکافیبین صورت و ماسکنباشد.
- هنگامیکهداریدماسکمیپوشید، از مالیدن دست به آن خودداریکنید و چنانچهماسکقبلی بخار گرفته و یانمناک است، ماسکجدیدیبپوشید.
- جهتِ درآوردن و برداشتنماسک از روی صورت، از بندهای آن کمکبگیرید (و به خود ماسک دست نزنید!)، آن را داخلِ یک سطلِ دربستهانداخته و سپسدستهای خود را تمیزکنید.
- بهتر است که از استفادهٔ مجدد ماسکهایپزشکیخودداریکنید. چنانچهناچارباشیدکه از یکماسکتنفسیN95استفادهنمایید، آن را به مدت سیدقیقهباحرارت۷۵درجهٔسانتیگراد (۱۶۷درجهٔفارنهایت) ضد عفونینمایید. اگردستکمپنجماسکتنفسی داشته باشید، هر یک از آنها را در محفظهای (مثل یکپاکتکاغذی) قرار داده تا خشک شود و بدینترتیباستفاده از هر یک از ماسکها به صورت ادواری و به عبارتی هر پنج روز یک بار صورت بگیرد.
- از تماس نزدیکبادیگرانخوددارینمایید: باافرادیکهبا هم زندگینمیکنید، یکفاصلهٔفیزیکی دو متری (معادل شش فوت) برقرارکنید.
- از ورود به محلهای تجمع و همچنینمکانهاییکه از امکاناتضعیفیبرایتهویهٔ هوا برخوردارند، خوددارینمایید: تعامل و رفت و آمدبادیگران را در محیطهای باز و خارج از ساختمان به عمل آورید تا میزانویروسهاییکهبا آن مواجه میشوید را کاهشدهید. اگرضرورتایجابکندکه در محیط بسته و داخل ساختمانباشید، در و پنجرهها را باز نمایید تا هوایتازه وارد ساختمان شود و شمار افراد و زمانی را کهبا آنها در تماس هستید، کاهشدهید. توجه داشته باشیدکه هم در فضاهای بسته و هم در فضاهای باز و آزادماسکبپوشید!
- دستهایتان را دستکم به مدت بیستثانیهمحکمبا آب و صابون بشویید، اطمینان حاصل کنیدکه تمام سطح دستها، همچنینمچ تا آرنجهاتمیز شده باشند.
- همیشههنگاممراجعت به منزل، پس از رفتن به دستشویی، پیش از صرف غذا و همچنینپس از سرفه، عطسه و فینکردندستهایتان را بشویید. پیش از شستنِ دستها، از تماس دست با صورت اکیداخودداری شود.
- چنانچه آب وصابون در دسترسنباشند، از یکدستمالبهداشتیالکلیاستفادهنماییدکهدستکمحاوی۶۰درصدالکلباشد. و دستهای خود را با آن به مدت دستکمیستثانیه به هم بمالید، یا تا هنگامیکهدستهایتانکاملاخشکشوند.
- چنانچهباافرادیزندگیمیکنیدکهکووید- ۱۹دارند، به نکاتزیر توجه کنید: فرد مبتلا به کووید -۱۹باید در منزل بماند و از سایرساکنین منزل جدا باشد و حتیالامکان از فضاها و مکانهایمشترکخوددارینماید. در صورتیکهبیمار در ارتباط نزدیکبادیگراعضایخانوادهباشد، هر یک از افراد ساکنبایستیماسکبزنند. سطوحی را که تماس زیادیباآنهاگرفتهمیشود (مانند سطح کابینتآشپزخانه و دستگیرههای در و پنجره) ابتدابا آب و صابون بشویید و سپسباالکل و یا محلول وایتکس (بلیچ) تمیز و ضد عفونینمایید. هر روز محلول تمیزکنندهٔجدیدی درست کنید تا تاثیر آن همچنانپا برجا باشد. محصولات تمیزکننده را با هم مخلوط نکنید، چراکه اختلاط آنهاممکن است منجر به تولیدگازها و یابخارهایی شود کهبرای تنفس خطرناکباشد.
- الکل:بهترین محلول برایکشتنسریعویروسکرونا -۱۹محلولهایالکلیبا غلظت بینهفتاد تا نود درصد (٪۹۰ -۷۰) اتاول و یاایزوپروپیل است. اگرالکل موجود صد در صد ( ٪۱۰۰) باشد، به نسبت دو فنجان الکل، یک فنجان آب اضافه کنید.
- وایتکس (بلیچ): مایعوایتکس غالبا با غلظت پنجدرصد ( ٪۵) عرضه میشود. برایراهرو و دیگر سطوح بزرگ، از مخلوط دو فنجان وایتکس (بلیچ) را بایک سطل پنجگالنی آب خنک (۵۰۰میلیلیتربلیچبابیستلیتر آب) استفادهنمایید و اجازه دهید در هوایآزادخشک شود.
- بر وضعیتسلامتیخودتاننظارتکنید: اگر سرفه میکنید، تب، مشکلتنفسی، بدن درد و یاگلو درد دارید، موضوع را نخست باکلینیکدرمانی و یامسیولمحلیدرمانی خود به صورت آنلاین و یاتلفنی در میانگذاشته و باایشاندستورالعملهای در خصوص نحوهٔ معالجه و محل دریافت خدمات درمانی مشاوره بگیرید. از آنجاکهجدیترین خطر ناشی از کووید -۱۹ناتوانی در انجام تنفس توسط بیمار است، درمان بیماری در موارد بسیار حادّ همچنین مشتمل بر استفاده از اکسیژن و دستگاه تنفس مصنوعی هم میشودکهاستفاده از آنها تنها در حیطهٔامکاناتاماکندرمانیمیسر و قابل دسترس است.
شیوه ٔ پوشیدنصحیحماسک: